In 2023 is het Interdepartementale beleidsonderzoek (IBO) ouderenzorg 'Niets doen is geen optie' uitgebracht. In dit document staat de toekomst van de ouderenzorg beschreven. Het aantal ouderen en kwetsbare ouderen in Nederland neemt de komende 2 decennia sterk toe. Dit leidt tot een enorme toename in de behoefte aan ouderenzorg. Dit heeft grote gevolgen voor onze samenleving en vraagt om ingrijpende keuzes.
Ook het Integraal Zorgakkoord (IZA) benadrukt dit: we gaan niet naar méér zorg, maar naar minder. Het is een kentering die zich op vele fronten in de samenleving voordoet en waaraan ook de zorg niet ontkomt: we moeten leren omgaan met schaarste. Het "weg organiseren" van zorg in collectieve regelingen behoort tot het verleden. Meer financiële middelen komen er niet, en meer ‘handen aan het bed’ al helemaal niet. En dus zijn we steeds meer zelf aan zet: als ouderen, als familie, als kinderen van, als mantelzorgers, als samenleving. De klassieke zorgreflex waarin het aanbod centraal staat (‘zo doen wij dat’), zal moeten plaatsmaken voor een beweging waarbij formele zorg samenvloeit met informele zorg en waarbij niet zozeer "zorg" leidend is, maar de vraag áchter de zorgvraag: waarmee bent u geholpen in uw leven? Deze vraag zal gelden voor alle kwetsbare groepen, denk daarbij naast ouderen ook aan inwoners met psychische kwetsbaarheden.
De transitie van een medisch naar een welzijnsmodel vraagt om een fundamenteel andere kijk op ouder worden, op wonen, op zorg, op technologie, en vooral op samenwerking. Binnen het stelsel, binnen zorginstellingen maar óók bij zorgmedewerkers, zal meer (experimenteer) ruimte moeten komen voor ‘hulp van buiten’. Onder andere van zorgzame gemeenschappen. Ook onze gemeente zal moeten inspelen op die keuzes en gevolgen daarvan. Eén van de opgaven is om onze inwoners in deze veranderingen mee te nemen en daarop te laten voorbereiden.
Ook is en blijft bereikbaarheid van voorzieningen een vraagstuk in onze gemeente. Het gaat daarbij om het openbaar vervoer, maar ook om het beroep dat er wordt gedaan op geïndiceerd Wmo vervoer. Door de vergrijzing van de Wmo cliënten en de krapte in het personeelsbestand van de vervoerders is het voor vervoerders steeds lastiger om mensen met een indicatie op de plaats van bestemming te krijgen. Bezuinigingen in het openbaar vervoer, waardoor bijvoorbeeld buslijnen opgeheven worden, kunnen meer druk op het Wmo vervoer leggen.
Met het naderende einde van het contract voor doelgroepenvervoer (Wmo- en Leerlingenvervoer) per 1 augustus 2026, zal in 2025 de aanbesteding van dit vervoer in volle gang zijn om het huidige contract naadloos over te laten gaat in een nieuw contract.
Tenslotte is er een relatie met het programma wonen. Vanuit de woonopgave is er een koppeling met het welzijnswerk en de inzet van zorg. Dat wordt verwerkt in een nog op te stellen woonzorgvisie waar deze relaties gelegd worden. We verwachten deze in de loop van 2025 aan te bieden.
Met betrekking tot beschermd wonen wordt er in de begroting vanuit het programma Beschermd Wonen uitgegaan van een lichte stijging van het aantal cliënten die een aanvraag zal doen voor Beschermd Wonen. In combinatie met een afname (geen indexatie) van de uitkering vanuit het Rijk staan we als gemeenten per 2026 voor de uitdaging hoe we in balans blijven met betrekking tot de uitgaven voor Beschermd Wonen. Gezamenlijk met de andere gemeenten blijven we samenwerken om de transformatie van Beschermd Wonen naar Beschermd Thuis zo goed mogelijk vorm te geven en deze vorm van ondersteuning betaalbaar te houden voor de inwoners die deze vorm van ondersteuning echt nodig hebben.
|
Wat willen we bereiken? |
Wat gaan we daarvoor doen? |
|---|---|
|
Inwoners meenemen in de toekomst van de zorg en afname van zorgprofessionals |
Bijeenkomsten met inwoners over langer en fijner thuis wonen in Eemsdelta, informatiecampagne in de media. |
|
Domein overstijgende zorg en ketensamenwerking versterken tussen het medisch domein, welzijn en sociaal domein. Focus op dementie en eenzaamheid.
Verbinden medisch domein met het sociaal domein.
|
• Pact tegen eenzaamheid Eemsdelta • Dementievriendelijke gemeente Eemsdelta • Samenwerkingsverbanden in het sociaal domein van de gemeente met welzijnswerk, huisartsen en zorgpartijen • Inzet van Ondersteuners Sociaal Domein (wmo) als aanspreek- en adviespunt voor huisartsen • uitvoering van Welzijn op Recept door inzet van Welzijnscoaches (Cadanz) waarnaar huisartsen kunnen doorverwijzen wanneer er sprake is van problematiek op gebied van (psycho) sociaal in plaats van op medisch gebied |
|
Een lagere instroom in intramuraal Beschermd Wonen Een hogere uitstroom van intramuraal Beschermd Wonen
|
• We blijven inzetten op initiatieven (waaronder uitbreiding JongerenWAD, Start pilots Housing First en Kamers met Aandacht) die een bijdrage kunnen leveren aan een lagere instroom en die een hogere uitstroom uit Beschermd wonen kunnen bevorderen. |
|
Verbinden formele en informele zorg |
• Samenwerking in de verschillende projecten van het Groninger Zorg Akkoord (GZA); • Huiskamer opzetten gericht op dag-ontmoeting in het dorp Loppersum in samenwerking met Cadanz. |