Ga naar de inhoud van deze pagina.
Begroting 2025 Vaststelling college

Thema 3: ruimtelijk erfgoed

We werken aan het behoud van gebouwd erfgoed door eigenaren van erfgoed te ondersteunen en op hun verzoek panden aan te wijzen als gemeentelijk monument of karakteristiek pand. Wij ondersteunen de jaarlijkse Open Monumentendag in samenwerking met Marketing Eemsdelta en betrekken hierbij de historische verenigingen. In het kader van het Erfgoedprogramma en de Opgave Erfgoed, Ruimtelijke kwaliteit en Landschap (ERL) geven wij uitwerking aan de twee gebiedsopgaven 'erfgoedpanden in een gebiedsaanpak'. Daarnaast werken we met de provincie Groningen en andere gemeenten aan een gezamenlijke aanpak voor agrarisch erfgoed/ boerderijenvisie. Bij de versterking van erfgoedpanden zorgen wij voor een zorgvuldig werkproces middels een vastgesteld afwegingskader, zodat erfgoedwaarden geborgd blijven. Om dit te waarborgen wordt in 2025 een actualisatie gedaan van karakteristieke panden en gebieden.

Bij ruimtelijke ontwikkelingen en ontwikkelingen op het gebied van toerisme en recreatie zullen wij de kracht van erfgoed inzetten. Het cultureel erfgoed wordt verankerd in de omgevingsvisie en het omgevingsplan.


Wat willen we bereiken?

Wat gaan we daarvoor doen?

Behoud erfgoed en ondersteuning eigenaren



Samenwerken met partners aan Erfgoedprogramma en Opgave Erfgoed, Ruimtelijke kwaliteit en Landschap (ERL)


Erfgoedlocaties






Aanwijzen van gemeentelijke monumenten en karakteristieke panden op verzoek van eigenaren;

Ondersteunen Open Monumentendag in samenwerking met historische verenigingen en Marketing Eemsdelta;

Uitwerking geven aan 2 gebiedsopgaven 'erfgoedpanden in een gebiedsaanpak'. Hierbij gaat het om het gebiedsproject Monumentencluster in 't Zandt en het gebiedsproject Landgoed Ekenstein, waarmee wij een kwaliteitsimpuls en toekomstbestendige doorontwikkeling beogen;

Aanpak agrarisch erfgoed/ boerderijenvisie;

Inzetten op een zorgvuldig proces met betrekking tot erfgoedpanden in de versterking.

Actualisatie karakteristieke panden en gebieden.

De kracht van erfgoed inzetten bij ruimtelijke ontwikkelingen en ontwikkeling toerisme en recreatie. Cultureel erfgoed verankeren in omgevingsvisie en -plan.


Archeologisch erfgoed

Archeologie heeft grote ruimtelijke betekenis. Kennis over het verleden en de mensen die er leefden schept identiteit voor de huidige en toekomstige generaties van de gemeente. De gemeente Eemsdelta beschikt over prachtig cultuurhistorisch en archeologisch erfgoed. Eemsdelta is de gemeente met de meeste rijks beschermde archeologische monumenten. Sporen van een rijk verleden zijn goed zichtbaar, bijvoorbeeld door de vele wierden en het historisch centrum van Appingedam, maar zijn ook, minder zichtbaar, veelvuldig in de bodem aanwezig.

Met de komst van de Omgevingswet zijn enkele zaken ten aanzien van archeologie veranderd. Zo is de gemeente bijvoorbeeld het bevoegde gezag ten aanzien van archeologische rijksmonumenten, een taak die eerder bij de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed belegd was. De Rijksdienst behoud echter een bindend instemmingsrecht.

De omgevingsvisie richt zich op de fysieke leefomgeving als geheel. Dit is inclusief de bodem en de daarin aanwezige archeologie. Het is voor de gemeente belangrijk om in het proces van de omgevingsvisie aandacht te bieden aan de aanwezige archeologische kwaliteiten. Verder moet de gemeente bij het vaststellen van het omgevingsplan rekening houden met het belang van het behoud van cultureel/archeologisch erfgoed. De gemeente kan in het belang van archeologische monumentenzorg regels stellen in het omgevingsplan over archeologisch onderzoek.

Tenslotte zal het archeologiebeleid moeten worden geharmoniseerd tot één beleidsdocument. Er gelden nu nog verschillende regels binnen de gemeente Eemsdelta. Deze regels zijn opgenomen in de huidige bestemmingsplannen, die opgegaan zijn in het tijdelijk Omgevingsplan. De archeologische beleidskaarten zijn inmiddels verouderd. Op basis van de beleidsadvieskaart worden bij het opstellen van het nieuwe omgevingsplan de archeologische dubbelbestemmingen bepaald. In 2025 wordt het geharmoniseerde archeologiebeleid ter vaststelling aan geboden aan de raad.


Wat willen we bereiken?

Wat gaan we daarvoor doen?

Archeologie een plek geven in omgevingsvisie en -plan.

In samenwerking met de huisadviseur Libau en mogelijk ook met inbreng van anderen, zoals provincie en (buur)gemeenten, wordt het thema archeologie op een passende manier in de omgevingsvisie en het omgevingsplan verankerd.

Het harmoniseren van het archeologisch beleid en het actualiseren van de beleidsadvieskaarten.

De actualisatie van het archeologiebeleid wordt uitgevoerd door een externe partij. Oplevering vindt in 2025 plaats.