Gemeentefinanciering

In deze paragraaf worden de onderwerpen besproken die deel uitmaken van het treasurybeleid van de gemeente. Afhankelijk van de omvang en de verwachte duur van het liquiditeitstekort of -overschot, wordt vermogen tijdelijk of langdurig aangetrokken of tijdelijk uitgezet. Het uitgangspunt bij het aantrekken van vermogen is dat we binnen de kasgeldlimiet zoveel mogelijk kort vermogen aantrekken.

In de Wet financiering decentrale overheden (Wet Fido) zijn drie wettelijke normen opgenomen waaraan de gemeente moet voldoen. Ten eerste moeten tijdelijk overtollige middelen boven een vastgestelde drempel worden aangehouden in de schatkist van het Rijk, wat schatkistbankieren wordt genoemd. De hoogte van het drempelbedrag hangt af van de omvang van de begroting. Ten tweede mag bij het aantrekken van korte leningen (met een looptijd tot 1 jaar) het gemiddelde saldo de kasgeldlimiet niet overschrijden. Ten derde mag het saldo aan aflossingen en renteherzieningen op de bestaande portefeuille lange leningen (met een looptijd van 1 jaar of langer) in enig jaar niet hoger zijn dan de renterisiconorm.

Deze normen worden in deze paragraaf besproken. Daarnaast wordt inzicht gegeven in de begrote en gerealiseerde interne rente.

De gemeente blijft ruim onder het drempelbedrag van € 6,3 miljoen.

De norm voor de kasgeldlimiet is 8,5% van het begrotingstotaal. In onderstaande tabel is de benutting van de kasgeldlimiet over 2024 weergegeven:

Door de vooruitontvangen aardbevingsmiddelen, die zijn opgenomen onder de vlottende passiva, is de kasgeldlimiet overschreden. Hierdoor is het momenteel niet mogelijk om kortlopende leningen aan te trekken.

De gemeente loopt renterisico op het moment dat nieuwe leningen moeten worden aangetrokken (herfinanciering) of als een renteherziening van toepassing is. Om het renterisico te beheersen is in de Wet Fido de renterisiconorm geformuleerd. Het doel van deze norm is het voorkomen van een overmatige afhankelijkheid van het renteniveau in één bepaald jaar, ter bescherming van de gemeentelijke financiële positie. Het renterisico is een optelsom van leningen met renteherziening en aflossingen.

In de volgende tabel wordt de renterisiconorm van 2024 weergegeven:

De renteherzieningen en aflossingen zijn in 2024 als volgt:

De gemeente Eemsdelta heeft geen renteherzieningen, aangezien alle leningen een vast rentepercentage hebben voor de gehele looptijd. In 2024 is er in totaal € 6,4 miljoen aan leningen afgelost. De renterisiconorm bedroeg € 62,9 miljoen, wat resulteert in een onderschrijding van € 56,5 miljoen. Onze financiering in 2024 bleef ruim binnen de renterisiconorm, wat in lijn is met onze verwachtingen bij de begroting. Dit betekent ook dat er geen aanvullende maatregelen nodig zijn op grond van de Wet FIDO.

Het onderstaande overzicht toont het saldo van betaalde rente over externe financiering en ontvangen rente over externe financiering. Vanaf 2024 wordt dit niet langer toegerekend aan de grondexploitaties en de taakvelden, omdat de externe rentebaten vrijwel gelijk zijn aan de rentelasten. Er mag niet meer rente worden toegerekend dan daadwerkelijk per saldo betaald is. Uit onderstaand overzicht blijkt dat er uiteindelijk nog € 114.000 toegerekend had kunnen worden. Dit is circa 0,02% van de oorspronkelijk geplande 2,25%. In de prognose voor 2024 was verwacht dat de externe rentebaten hoger zouden zijn dan de lasten, waardoor het percentage volledig op 0% is gesteld. Normaliter berekenen we met onderstaande tabel of de aan de taakvelden toegerekende begrote rente niet te veel afwijkt van de toegerekende gerealiseerde rente. Een te grote afwijking (> 25%) moet worden gecorrigeerd. Dit is nu niet aan de orde en daarmee voldoen we aan de regelgeving.

Hieronder is een overzicht opgenomen van de leningen ultimo 2024. Ten behoeve van de financieringsbehoefte zijn er in 2024 geen nieuwe langlopende leningen afgesloten.