Ga naar de inhoud van deze pagina.
Jaarrekening 2024 Jaarrekening 2024

Risico inventarisatie

Op de volgende pagina's volgt de risico-inschatting per augustus 2024. Hierbij zijn alle risico's tegen het licht gehouden, waarbij eveneens inzichtelijk is gemaakt welke beheersmaatregelen zijn genomen om risico's zoveel mogelijk te voorkomen. In 2024 hebben zich geen risico's voorgedaan waarvoor aanspraak op het weerstandsvermogen gemaakt is.

Risico's cluster M&M (Mens en Maatschappij) (bedragen x € 1.000)

Risico

Omschrijving risico

Getroffen beheersmaatregel

Strengere privacyregels

Strenge privacyregels beperken effectieve aanpak Integraal werken.

Introductie en implementatie van Integraal werken. Met ondersteuning van nieuw softwarepakket X-works waarin Werk&Participatie, Inkomen, Wmo en Jeugd gebruik van gaan maken.

225

Hogere aantallen bijstandsgerechtigden

Conjuncturele gevolgen ontwikkeling bijstandsaantallen, waardoor het beroep op de voorzieningen van de gemeente toeneemt.

Monitoring van de bijstandsaantallen door middel van dashboards en contact met het UWV over de cijfers van de markt.

250

Doorverwijzing buiten het zicht van de gemeente

Doorverwijzing buiten het zicht van de gemeente om is de bevoegdheid van sommige artsen, waarbij de gemeente verplicht is 50% van deze kosten voor haar rekening te nemen

1. Door de Ondersteuners Jeugd & Gezin (van team Jeugd en gepositioneerd bij de huisartsen), wordt vooral contact gehouden met de huisartsen over doorverwijzing, waardoor nog steeds de juiste zorg geboden wordt, maar de kosten beperkt worden.

2. Opnieuw (bij)ramen in begroting en/of tussentijdse rapportages.

300

Stijgende vraag naar ondersteuning

Druk op gemeentelijke WMO-voorzieningen. Een groeiende vraag naar ondersteuning als gevolg van vergrijzing. Ook de stijging van de tarieven in verband met de Algemene maatregel van Bestuur voor WMO speelt een grote rol.

Het geven van voorlichting over deze ontwikkeling en de consequenties, hiervoor bijeenkomsten organiseren en het creëren van bekendheid om mensen zelf initiatief te laten nemen. Het laat inschakelen van gemeente kan betekenen dat ondersteuning niet tijdig is georganiseerd vanwege bijvoorbeeld tekort aan personeel, mogelijkheden bij gecontracteerde partijen etc.

225


Risico's cluster I&ED (Interne en externe dienstverlening) en staf (bedragen x € 1.000)

Risico

Omschrijving risico

Getroffen beheersmaatregel

Algemene uitkering

De uitkering wordt in verband met een andere financieringssystematiek vanaf 2026 alleen bijgesteld als gevolg van de jaarlijkse loon en prijsontwikkeling zoals dat door het CPB wordt geraamd. Onduidelijk is of het nieuwe kabinet met een nieuw pakket aan bezuinigen komt die mogelijk de omvang van het gemeentefonds raken.

Beheersmaatregelen zijn niet of nauwelijks te treffen, aangezien de algemene uitkering verstrekt wordt door het Rijk en de ontwikkeling hiervan moeilijk door gemeenten in te schatten is. Wel hanteren wij het uitgangspunt dat specifieke kortingen (en uitzettingen) vanuit het rijk één op één met de sector worden verrekend.

1.150

Verbonden partijen

De gemeente Eemsdelta heeft een bestuurlijk een financieel belang heeft in enkele bestuurlijke en privaatrechtelijke organisaties. Met name ten aanzien van enkele gemeenschappelijke regelingen heeft de gemeente Eemsdelta een noemenswaardig financieel belang/bijdrage. Er is sprake van een financieel risico voor de gemeente als de verbonden partij haar verplichting niet nakomt.

De verbonden partijen verschillen sterk in hun financiële en bestuurlijke belangen en risico's. Om te kunnen variëren in de wijze en intensiviteit van sturing en toezicht wordt gebruik gemaakt van drie verschillende sturing- en toezichtpakketten per verbonden partij. Om te bepalen welk pakket op een verbonden partij van toepassing is, wordt ieder jaar voor elke verbonden partij in de aanloop naar de begroting een risicoanalyse uitgevoerd. Deze analyse leidt tot een risicoprofiel en - classificatie van alle verbonden partijen. Bij de classificatie hoort een risicoprofiel per verbonden partij met een bijbehorend sturing- en toezichtpakket.

500

Fiscaliteiten

Voornamelijk bij grote nieuwe projecten loopt de gemeente risico's rond BTW en Vennootschapsbelasting , wanneer er sprake is van bijvoorbeeld grondoverdracht of multifunctionele gebouwen. Wanneer er foutief BTW wordt gecompenseerd of onterecht geen BTW in rekening wordt gebracht bij een transactie, dan kan er sprake zijn van een aanzienlijk financieel nadeel door de gemeente, die niet altijd kan worden verhaald.

Bij complexe BTW en VPB casussen wordt externe deskundigheid ingeschakeld en een advies gevraagd over de casus. Intern wordt aandacht besteed aan BTW en VPB risico's bij het opstarten van nieuwe projecten en ontwikkelingen.

250

Informatievoorziening

Algemene risico's m.b.t. informatievoorziening, te denken valt aan bijvoorbeeld datalekken en hacks.

Binnen de organisatie zijn diverse preventieve en correctieve maatregelen ingevoerd om het risico te verkleinen.

225

Privacy- en cybersecuritywetgeving

Het overtreden van de nieuwe (strengere) privacy- en cybersecuritywetgeving (Algemene Verordening Gegevensbescherming, AVG, NIS2, algoritmeregister met boeteclausules).

1. Monitoren van nieuwe wetgeving en tijdige verwerking daarvan door het projectteam

2. Rekening houden met beheersmaatregelen ad 1 bij het voorbereiden en doorlopen van aanbestedingen door in bestekken te eisen dat leveranciers ondersteunen bij compliance proof blijven c.q. het voldoen aan wettelijke ontwikkelingen

3. Opzetten van een organisatiebrede training voor AVG

4. Procedures opgesteld door de Functionaris Gegevensbescherming en de Privacy Officer.

225

Gijzeling ICT en cybercriminaliteit

Gijzeling van informatie of systemen, cybercriminaliteit en datalekken

Binnen de organisatie zijn diverse preventieve en correctieve maatregelen ingevoerd om het risico te verkleinen.

1.500

Beveiliging en uitval ICT

Beveiliging en uitval ICT in de organisatie.

Binnen de organisatie zijn diverse preventieve en correctieve maatregelen ingevoerd om het risico te verkleinen.

225

IV-risico's

Menselijke factor / fouten als generiek aspect dat IV-risico's mogelijk maakt: denk aan fraudegedrag, miscommunicatie en gebrekkige samenwerking etc. Dit kan zowel bewust als onbewust gedrag zijn, waarbij het risico op uitval van ICT wordt gelopen.

1. Autorisatiematrix voor de kritische systemen.

2. Vierogenprincipe op batchbetalingen

3. Controle en invoer bij de salarisadministratie gescheiden

4. Monitoren logverkeer Gemeentelijke Basis Administratie door

middel van audits

5. Verzorgen van trainingen

6. Stimuleren van samenwerking.

7. Delen van informatie op intranet (incidentele communicatie

en awareness).

225

Lopende bezwaar en beroepsschriften

Burgers en bedrijven kunnen bezwaar/beroep aantekenen voor hun belastingaanslag. Complexe zaken kunnen leiden tot een langdurig juridisch geschil.

Geen

4.900


Risico's cluster FL&E (Fysieke leefomgeving en economie) (bedragen x € 1.000)

Risico

Omschrijving risico

Getroffen beheersmaatregel

Kapitaalgoederen

Het risico op de kapitaalgoederen (inclusief tractie) betreft veiligheidsrisico's, schade, aansprakelijkheid en mogelijk kapitaalsvernietiging. Deze risico's ontstaan als gevolg van:

- Het vertraagd uitvoeren van grootonderhoud en vervanging van verouderde, versleten en gedateerde wegen, riolen, kunstwerken, boordvoorzieningen, groen, voertuigen en materieel en gemeentelijk vastgoed, etc.;

- Aardbevingen en/of bodemdaling;

- Het niet overal volledig realiseren van het (gemiddelde) kwaliteitsniveau "Basis" bij het uitvoeren beheer en onderhoud.


Voor alle assets zijn visuele inspecties uitgevoerd en is er een beeld van de technische kwaliteit en de staat van het onderhoud. Vanaf 2025 worden de benodigde onderhoudsbudgetten en investeringsruimte structureel verhoogd om toe te groeien naar het gewenste beheers- en onderhoudsniveau. In de uitvoering wordt daarbij prioriteit gegeven aan het voorkomen van onveilige situaties en de grootste onderhouds- of investeringsbehoefte om zo veiligheidsrisico's en claims te voorkomen

750

Vastgoed

Het risico op gemeentelijk vastgoed) betreft veiligheidsrisico's, schade, aansprakelijkheid en mogelijk kapitaalsvernietiging. Deze risico's ontstaan als gevolg van:

- Het vertraagd uitvoeren van grootonderhoud;

- Idem dito van achterblijvend regulier onderhoud;

- Het niet overal volledig realiseren van het (gemiddelde)onderhoudsniveau geldend voor vastgoed

Eind 2024 liggen er de volgende documenten: Nota Vastgoed, Werkboek vastgoed, beheerplan gebouwen 2024 – 2028. Verder is vanuit het lopend vastgoedketenonderzoek Vastgoed Op Orde (VOO) meer zicht op risico`s die zich binnen vastgoed voor kunnen doen.

Voor de uitvoering van het project VOO zijn t.l.v. het begrotingssaldo 2023 gelden beschikbaar gesteld.

Voor het beheerplan vastgoed 2024 -2028 zijn met tussenkomst van de kadernota 2025 gelden beschikbaar gesteld.

750

Grondexploitaties

Overstijgende risico's, risico's die zich voordoen binnen de portefeuille grondexploitaties:

- Beleidswijzigingen vanuit de Rijksoverheid die invloed hebben op het gemeentelijk grondbeleid

- Macro-economische marktontwikkelingen

Specifieke risico's die verbonden zijn aan de grondexploitaties:

- Eigendomspositie vastgoed en gronden binnen het plangebied en exploitatiegebied

- Bodemgesteldheid – status opstal, oa. mate van verontreiniging

- Meer/ minder uitgifte van gronden

- Meer/ minder bouw- en woonrijp maken binnen exploitatiegebied

- Vertraging processen binnen de GREX, vertraging in verkopen of uitvoering werkzaamheden

1. Minimaal jaarlijkse actualisatie van risico's en kansen (voor 2024 is ervoor gekozen risico's en kansen alleen binnen de grondexploitaties op te nemen).

2. Jaarlijkse actualisatie grondexploitaties

250

Projecten en investeringen

Lopende projecten en investeringen kunnen geconfronteerd worden met onvoorziene kostenstijgingen als gevolg van bijvoorbeeld meer dan gemiddelde prijsstijging voor bouwmaterialen, energie en/of personeelskosten. Daarnaast kan het voorkomen dat een bedrijfskritische applicatie niet conform aanbesteding kan worden geïmplementeerd.

Binnen projecten en investeringen wordt standaard rekening gehouden met een post onvoorzien om risico's op te vangen. Daarnaast kan bij tegenvallers gekeken worden naar alternatieve dekkingsbronnen of mogelijke versoberingen van het projecten.

1.175


Het totaal aan geïnventariseerde risico's bedraagt daarmee: € 13.125.000.